Protisty

KLASYFIKACJA PROTISTÓW:

Ciekawe informacje na temat królestwa Protistów: Klik!
Prezentacja (Pearson) na podstawie podręcznika "Biologia" Campbell Neil. A, Reece Jane B. : Klik!

Protisty zwierzęce:

1) Kinetoplastydy (Kinetoplastida) - wiciowce zwierzęce z supergrupy eukariontów Excavata klasyfikowane w randze gromady lub rzędu w typie Euglenozoa (Euglenozoa to jednokomórkowce wyposażone w dwie, a rzadziej jedną lub więcej wici). U podstawy wici znajduje się kinetoplast, który budową przypomina mitochondrium. Do grupy tej zalicza się organizmy zarówno wolno żyjące jak i pasożytnicze. U niektórych kinetoplastydów występoważ może błonka podobna jak u Parabasalia. 

• Kinetoplast, zwany również blefaroplastem to struktura komórkowa występująca u wiciowców zwierzęcych z grupy kinetoplastydów (Kinetoplastida). Kinetoplast to pojedyncze ciałko, o budowie podobnej do mitochondriów, lecz zwykle większe od nich. Kinetoplast leży zawsze za kinetosomem wici, z jego prawej strony. Jego ultrastruktura jest taka sama, jak ultrastruktura mitochondrium; otaczają go bowiem dwie błony, z których wewnętrzna tworzy fałdy podobne do grzebieni mitochondrialnych. Wnętrze kinetoplastu wypełnia włóknista substancja, zawierająca koliste DNA oraz te same enzymy, co mitochondria. W czasie podziału wiciowca kinetoplast również dzieli się i przechodzi do obu osobników potomnych. Zawiera widoczne nawet w mikroskopie świetlnym znaczne ilości DNA o postaci zamkniętego pierścienia, replikujące się niezależnie od DNA jądrowego. Usunięcie kinetoplastu uniemożliwia prawidłowy rozwój wiciowca. 

Na podstawie morfologii i cykli życiowych kinetoplastydy dzielone są na dwa rzędy: 

• Bodonida - dwuwiciowe gatunki z relatywnie dużym kinetoplastem obejmującym rodziny Bodonidae i Cryptobiidae, 
• Świdrowce (Trypanosomatidae) - jednowiciowe pasożyty - jest to rodzina pasożytniczych pierwotniaków powodujących choroby zwierząt, w tym choroby człowieka. Świdrowce należą do gromady Kinetoplastida, typu Euglenata. Są bezwzględnymi pasożytami kręgowców, u których żyją w osoczu krwi, płynie mózgowo-rdzeniowym i narządach miąższowych, i u bezkręgowców, u których lokalizują się w jelicie i innych narządach. Świdrowce wywołują groźne, zagrażające życiu, choroby u ludzi i zwierząt domowych (np. u psów i kotów). Powodują również istotne straty gospodarcze, wywołując schorzenia u bydła (świdrowiec nagany. Świdrowce są w większości małymi pierwotniakami długości 25-35 mikrometrów. Postacie dojrzałe mają kształt wrzecionowaty, mniej lub bardziej wydłużony. Charakterystyczne jest dla ich śrubowate skręcenie ciała, od którego pochodzi polska nazwa tegoż rodzaju. Pojedyncze jądro komórkowe umiejscowione jest zwykle pośrodku komórki. Organellum lokomotorycznym jest wić, której towarzyszy błona falująca, biegnąca wzdłuż brzegu komórki. Z drugiej wici, charakterystycznej dla innych Kinetoplastida, zachował się jedynie kinetosom. Tak jak i inne pierwotniaki z rzędu Kinetoplastida, świdrowce posiadają specyficzne organellum - kinetoplast, będący częścią pojedynczego, silnie rozbudowanego mitochondrium. Świdrowce cechuje znaczny polimorfizm. W zależności od wzajemnego położenia kinetoplastu i jądra, oraz związanego z tym kształtu komórki, wyróżnia się pięć postaci morfologicznych świdrowców z rodzaju Trypanosoma. Określona postać rozwojowa świdrowca związana jest ze środowiskiem w którym on bytuje, i przy jego zmianie, na przykład przy przejściu do kolejnego żywiciela, następuje przeobrażenie w inną formę. Proces ten polega na przesunięciu kompleksu kinetoplast - wić względem jądra i tylnego końca komórki. Pociąga to za sobą redukcję lub rozwój błony falującej i wici. Wyróżnia się następujące podstawowe formy morfologiczne:

Trypomastigota - wrzecionowata, z jądrem i kinetoplastem w pobliżu bieguna tylnego. Wić i błonka 

falująca przebiegają wzdłuż całej komórki kończąc się na jej przednim biegunie. Postać ta jest

często spotykana we krwi obwodowej kręgowców. 

Epimastigota - wrzecionowata, wić, błona falująca, kinetoplast i jądro umiejscowione od strony przedniego bieguna komórki; postać spotykana we krwi kręgowców oraz u bezkręgowców. 

Promastigota - wrzecionowata, kinetoplast, kinetosom i wić położone w pobliżu przedniego bieguna komórki, przy czym brak jest błony falującej; postać spotykana w organizmie bezkręgowców. 

Sferomastigota - okrągła, jądro i kinetoplast położone centralnie, występuje wić, zwykle brak błony falującej. 

Amastigota - okrągła, jądro i kinetoplast położone centralnie, brak wici i błony falującej. 

Sferomastigota i amastigota występują międzykomórkowo w narządach miąższowych kręgowców. Świdrowce są pospolitymi pasożytami wszystkich gromad kręgowców oraz krwiopijnych bezkręgowców (pijawek, muchówek, pcheł) będących zarazem ich wektorami. 

Cykl rozwojowy: Do rozwoju tych pasożytów potrzebni są dwaj żywiciele: kręgowiec, w którego organizmie następuje rozmnażanie poprzez podział podłużny, oraz bezkręgowiec - owad dwuskrzydły np. mucha tse-tse. W organizmie muchy (w jelitach, gruczołach ślinowych) dochodzi do dalszego rozmnażania świdrowców. Odbywa się to poprzez podział podłużny z równoczesną niepełną cyklomorfozą. 

2) Parabasalia - są to jednokomórkowe, cudzożywne protisty zwierzęce z supergrupy Excavata. Występują one pod postacią wiciowców, a w ich komórkach mitochondria mają formę hydrogenosomów (hydrogenosomy to organella występujące w komórkach anaerobów; hydrogenosomy pełnią w komórkach funkcje energetyczne i są odpowiednikami mitochondriów. Powstały w wyniku adaptacji do życia w środowisku beztlenowym i występują u niektórych wiciowców, orzęsków oraz grzybów). Energię uzyskują w procesach beztlenowych z wydzieleniem wodoru jako produktu ubocznego. Jedna z wici może tworzyć błonkę falującą. Do tego typu należą formy symbiotyczne i pasożytnicze takie jak rzęsistki (Trichomonadina). 

3) Sporowce (Apikompleksy) - są to organizmy wyłącznie pasożytnicze, wyróżniające się obecnością tzw. kompleksu apikalnego ułatwiającego im wnikanie do komórek żywiciela. Obecnie zaliczane są do supergrupy Chromalveolata, razem z żółto-brunatnymi glonami i grzybopodobnymi lęgniowcami oraz orzęskami. Cechą odróżniającą apikompleksy od większości protistów zwierzęcych jest niezdolność do fagocytozy. Posiadają charakterystyczny podział komórki, tzw. schizogonia, polegający na podziale jądra komórkowego, a dopiero później na podziale cytoplazmy, wynikiem czego jest powstanie wielu komórek. Apikompleksy są organizmami haploidalnymi, faza diploidalna jest bardzo krótka - pojawia się tylko w stadium zygoty, po którym od razu następuje mejoza i mitoza, w wyniku których powstają haploidalne formy inwazyjne. Cechą charakterystyczną jest obecność kompleksu aplikalnego, znajdującego się w przedniej części komórki. Jego budowa jest bardzo złożona. Ustalono również, że organellum to ma związek z wytwarzaniem enzynmów ułatwiających pasożytom wnikanie do komórek. Przykład: Toxoplasma gondii - gatunek chorobotwórczego pierwotniaka z rodzaju Toxoplasma wywołującego u zwierząt toksoplazmozę, która u człowieka wywołuje chorobę odzwierzęcą (zoonozę). Trofozoit jest kształtu półksiężycowatego o długości około 4-6 μm, , szerokości 2–3 μm. Jeden z końców jest szerszy i zaokrąglony, drugi zaostrzony. Jądro komórkowe występuje bliżej zaokrąglonego końca, w pobliżu ostrego końca zlokalizowana jest wodniczka. T. gondii jest pasożytem kosmopolitycznym. Występuje u około 200 gatunków ptaków i ssaków, ale żywicielem ostatecznym są kotowate, w których przewodzie pokarmowym pasożyt rozmnaża się płciowo tworząc oocysty. Oocysty są wydalane z odchodami i zjadane przypadkowo przez inne zwierzęta, w tym gryzonie. Wtedy pasożyt tworzy cysty w różnych narządach, między innymi w układzie nerwowym. Cykl życiowy pasożyta zamyka się, gdy zakażone zwierzę (szczur lub mysz) zostanie zjedzone przez kota. T. gondii wpływa na zachowanie gospodarza, między innymi powodując, że gryzonie przestają się bać zapachu kota. Zmiany w zachowaniu utrzymują się nawet po wytępieniu pasożyta (poniżej 200 komórek w mózgu żywiciela), co może sugerować, że T. gondii powoduje trwałe zmiany w strukturze mózgu. Zarażenie toksoplazmozą u ludzi odbywa się drogą bezpośrednią np. przez zjedzenie brudnych warzyw zawierających cysty lub pośrednią przez zjedzenie niedogotowanego mięsa, możliwe jest także przekazanie zakażenia z kobiety na płód przez łożysko. 

• Babeszje - jest to rodzaj chorobotwórczych pasożytów należących do królestwa protista. Powodują one u zwierząt kręgowych chorobę nazywaną babeszjozą. U ludzi może występować jako zoonoza. Rozwój babeszji odbywa się u dwóch żywicieli. Pierwszym z nich jest kręgowiec, u którego pasożyt rozmnaża się przez podział w erytrocytach czyli krwinkach czerwonych. Drugim żywicielem są bezkręgowce - kleszcze Ixodida, w których organizmach pierwotniaki rozmnażają się bezpłciowo drogą schizogonii. Powstałe z organizmu schizonta merozoity wnikają do komórek jajowych kleszcza. Mamy tutaj do czynienia z transowarialnym zarażeniem następnego pokolenia kleszczy. 
• Eimeria (z łac. eimeria - ziarenko) - rodzaj pasożytów bytujących w nabłonku jelit z gromady kokcydiów należącej do sporowców. Są to jednokomórkowe pierwotniaki, pasożyty komórek krwi lub nabłonka przewodu pokarmowego kręgowców o mniej lub bardziej owalnym kształcie. Wywołują choroby pasożytnicze zwane kokcydiozami. 

  

  Źródło: Wikipedia. Cykl rozwojowy Eimerii. 

4) Promienionóżki (Actinopoda) - jest to podtyp pierwotniaków wodnych, obejmujący trzy gromady: kolconóżki (Acantharia), słonecznice (Heliozoa) i promienice (Radiolaria). U wszystkich promienionóżek występują aksonemy (szkielet wewnętrzny zbudowany z krzemionki, węglanu wapnia lub siarczanu strontu), promienice mają ponadto chitynowe torebki okołojądrowe. Od centralnej części komórki odchodzą promieniście cienkie nibynóżki, które często są wzmacniane krzemionkowymi igiełkami. promienionóżki występują w wodach słodkich i słonych jako organizmy wolno żyjące. 

• Kolconóżki (Acantharia) - jest to rząd pierwotniaków należących do podgromady promienionóżek. Posiadają ok. 20 długich ogieł, które rozchodzą się promieniście ze środka komórki, wyrastając z niej na zewnątrz. Igły u niektó®ych z nich zbudowane są z siarczanu strontu SrSO4, u innych z krzemianu wapnia i glinu. Acentaria wytwarza jednojądrowe wiciowe gamety z wyglądu podobne do takich, jakie występują u otwornic. Unoszą się w toni wodnej dzięki możliwości zwiększania lub zmniejszania powierzchni komórki, dzięki działaniu kurczliwych włókienek cytoplazmatycznych. Są składową częścią morskiego planktonu. 

Źródło: Wikipedia. Kolconóżki - rysunek Ernesta Haeckela. 

• Słonecznice (Heliozoa) - jest to wyróżniana niegdyś gromada promienionóżek. Obecnie uważa się jednak, iż podobieństwo różnych organizmów tej grupy jest wynikiem konwergencji przedstawicieli różnych supergrup, zwłaszcza Rhizaria (takson eukariotów należący do supegrupy Sar, na początku XXI w. przejściowo traktowany jako samodzielna supergrupa. Skupia jednomomórkowe organizmy tradycyjnie zaliczane do pierwotniaków, choć niektóre posiadają endosymbiotyczne glony (zoochlorelle), u chlorarachniofitów przekształcone w chloroplasty (niehomologiczne z chloroplastami innych glonów) i bywają traktowane jak glony. W większości mają postacie pełzakowate lub wiciowcowate, czasem okryte skorupkami. Żyją wolno jako element planktonu, bentosu i edafonu (ogólna nazwa wszystkich organizmów żywych, zyjących w przypowierzchniowej części gleby) lub pasożytniczo (niektóre z nich były uważane za tzw. grzyby niższe), tak u zwierząt, jak i u roślin) - tak jak i inne promienionóżki, ale również Chromalveolata i Opisthokonta Ich ciało jest kuliste. Nie posiadają szkieletu, ale u niektórych spotyka się igiełkowate lub łuseczkowate elementy szkieletowe. Włókienkami osiowymi (aksopodiami) wzmacniają nibynóżki. Zwykle posiadają kilka, a nawet kilkaset jąder i wodniczkę tętniącą. Rozmnażają się wegetatywnie (poprzez podział). Niektóre mają też zdolność wytwarzania gamet i kopulacji. Występują głównie w wodach słodkich lub środowiskach wilgotnych. Żyją swobodnie lub w koloniach. Większość to drapieżniki. Potrafią schwytać i strawić nawet organizmy większe niż one same, np. wrotki. 

Źródło: Wikipedia (EN). Pierwszy rysunek Heliozoa wykonany przez Louisa Joblota. 

• Promienice (Radiolaria) - jest to gromada promienionóżek obejmująca kilka tysięcy gatunków żyjących wyłącznie w planktonie mórz o pełnym zasoleniu, zasiedlając wszystkie warstwy wód do głębokości 5 tysięcy metrów. Nieliczne gatunki są nagie, pozostałe zaś posiadają szkielet zbudowany z krzemionkowych igiełek, które łączą się w środku ciała lub z płytek o różnym kształcie (tworzą pokłady radiolarytów) - okrywających ciało tych pierwotniaków. Stanowią składnik planktonu zwierzęcego, są cudzożywne i drapieżne. Mają wielkość około 0,2 mm. Wykazują fluorescencyjne właściwości. Promienice tworzą odmiany fenotypowe, tzn. takie, które odzwierciedlają wpływ środowiska na budowę szkieletu. Znane są bierne, pionowe przemieszczania radiolarii w ciągu doby: w dzień od powierzchni morza w głąb na 200-3500 m, w nocy następuje powrót w kierunku powierzchni. Cykl pionowej migracji ma ścisły związek z zooksantellami (jednokomórkowymi, fotosyntetyzującymi glonami o żółtej lub brązowej barwie, które żyją w symbiozie z promienicami, karalowcami, niektórymi małżami, ślimakami tyłoskrzelnymi i innymi organizmami. Dostarczają im produkty syntezy w zamian za dostęp do światła). Galeria RADIOLARIA. 

Źródło: Wikipedia. Radiolaria - rysunek Ernesta Haeckela.

• Spumellaria - obejmuje formy o symetrii promienistej. Szkielet (krzemionkowy) jest najczęściej kulisty, elipsoidalny, dyskoidalny, niekiedy złożony z kilku osłonek zwanych sferami połączonych radialnymi słupkami, igłami lub beleczkami. Posiada wypustki cytoplazmatyczne (nibynóżki): aksopodia (długie) i filopodia (krótkie). Kolejne sfery mogą być również nałożone na siebie bezpośrednio bez dodatkowych struktur łączących. Najbardziej zewnętrzna sfera nosi nazwę kortykalnej, wszystkie wewnętrzne określa się jako modularne. 
• Nassellaria - obejmuje formy o przestrzennej symetrii osiowej, zbudowane z kilku segmentów. Pierwszy, najmniejszy umieszczony na biegunie aplikalnym jest nazywany cefalis i zakończony jest igłą aplikalną. Drugi - większy, zwany thorax jest kształtu trapezoidalnego. Trzeci segment to abdomen. Po nim następują w zmiennej ilości segmenty postabdominalne. 

5) Ameby (Pełzak ameba, z gr. amoibe - przemiana) - jest to nazwa jednokomórkowych organizmów (w ujęciu tradycyjnym - pierwotniaków) o zmiennym kształcie ciała, poruszających się ruchem pełzakowatym. W ujęciu morfologicznym jest to nazwa, która odnosi się do różnych organizmów, także do ich postaci w cyklu rozwojowym. W tradycyjnych systemach taksonomicznych jednokomórkowców opierających się głównie na kryteriach morfologicznych pojęcie ameby bywało utożsamiane z taksonem grupującym właśnie tego typu organizmy. W jednym z takich systemów był to synonim korzenionóżek. Z drugiej zaś strony nazwa ta może być rozumiana bardzo wąsko, jako nazwa rodzaju Amoeba. Morfem amoeba występuje również w innych nazwach rodzajowych (np. Entamoeba). W szerokim przypadku zakres stosowania tej nazwy dotyczyć może całej supergrupy Amoebozoa. 

Pojęcie ameby rozumiane jako takson może mieć różnych zakres u różnych autorów. Przykładowo, w jednych systemach wyróżnia się ameby nagie i oskorupione, podczas gdy w innych za ameby uznaje się tylko organizmy bez skorupek. Ameby oskorupione z wyróżnianego dawniej (a przez osoby niespecjalizujące się w systematyce pierwotniaków również w XXI w.) taksonu Testacea w literaturze polskiej określane są często jako ameby skorupkowe lub domkowe. Ponadto nazwy ameba i pełzak potocznie używane bywają do określania postaci ameboidalnej (pełzakowatej), czyli pewnego typu budowy organizmów jednokomórkowych, reprezentowanego właśnie przez ameby z taksonu Amoebozoa, ale także różne zupełnie niespokrewnione z nimi pierwotniaki takie jak np. Rhizaria należące do supergrupy Sar lub organizmy należące do supergrupy Excavata, np. rodzina Vahlkampfia lub Naegleria. Postać ameboidalną mogą mieć również autonomiczne, zdolne do ruchu komórki organizmów wielokomórkowych, np. gamety wielu glonów. Podobne zaś komórki występujące u zwierząt określane są jako amebocyty (komórki ameboidalne). 

Ciało ameby okryte jest cienką błoną zwaną pellikulą. Dodatkowo komórki okrywa od zewnątrz warstwa zbudowana z glikoproteidów i glikolipidów zwana glikokaliksem, który tworzy różne struktury widoczne w mikroskopie elektronowym. Ze względu na wygląd wyróżniamy różne rodzaju glikokaliksu okrywającego ameby. 

Źródło: amazonnaws.com. Budowa ameby. 

6) Otwornice (Foraminifera) - jest to grupa organizmów należących do królestwa Protista. Posiadają one pancerzyki zbudowane z węglanu wapnia (CaCO3), lub ze zlepionych ziarenek piasku (otwornice aglutynujące). Pod względem trybu życia wyróżnia się otwornice planktoniczne oraz bentoniczne. Najstarsze otwornice pochodzą z kambru (era paleozoiczna). W pancerzykach znajdują się małe otworki (apertura), przez które otwornice mogą wypuszczać nibynóżki - retikulopodia. Otwornice mają duże znaczenie w oznaczaniu wieku skał, oraz warunków ich powstawania, zwłaszcza w przypadkach, kiedy jest dostępna mała ilość materiału skalnego (np. w rdzeniach wiertniczych). Opisano około 4000 żyjących oraz wiele wymarłych gatunków organizmów zaliczanych do gromady Foraminifera. Występują we wszystkich środowiskach morskich od biegunów po równik. Typy skorupek:

• organiczne – kompleks protein i mukopolisacharydów wydzielany przez komórkę
• aglutynowane – materiał zebrany ze środowiska: ziarna piasku, okrzemki, igły gąbek; wbudowany w warstwę mukopolisacharydową
• wapienne
  • porcelanowe
  • szkliste
  • mikrogranulowane (perforowane)
• krzemionkowe – zbudowanie z bezpostaciowego opalu lub chalcedonu

7) Orzęski (Cilliata) - jest to typ organizmów z królestwa Protista, tradycyjnie zaliczany do protistów zwierzęcych. W nowszych systemach włączone są wraz z niektórymi innymi pierwotniakami i glonami do supergrupy Chromalveolata. Nazwa grupy pochodzi od bardzo licznych rzęsek, ułożonych wzdłuż ciała w charakterystyczne szeregi. Pelikula orzęsków ma bardzo złożoną strukturę i z tego powodu wodniczki nie mogą się tworzyć ani opróżniać w dowolnym miejscu. Orzęski mają więc "komórkowy otwór gębowy", zwany cytostomem i "komórkowy odbyt", zwany cytopyge. Są to obszary błony komórkowej, gdzie nie występują rzęski. Wiele spośród orzęsków ma wyróżniony przód i tył ciała, wiele również posiada strony brzuszną i grzbietową. Rzęski służą do przemieszczania się lub napędzania pokarmu. U niektórych gatunków pęki ciasno ułożonych rzęsek tworzą silne i ruchome szczecinki na których kroczą, np. małżynek, czyli stylonychia. Każdy orzęsek obdarzony jest dwoma jądrami: mikronukleusem (Min) i makronukleusem (Man). Mikronukleus jest jądrem diploidalnym, zwykle kulistym. Jest odpowiednikiem jądra komórkowego innych eukariontów. Zawiera całośc informacji genetycznej komórki, nie zachodzi jednak w nim transkrypcja. Makronukleus zawiera w sobie wiele kopii niektórych genów komórki i jest transkrypcyjnie czynny. Zawiera w sobie 60-1500 razy więcej materiału genetycznego niż mikronukleus. 

• Pantofelek.

• Didinium - organizm drapieżny, który potrafi pochłonąć na drodze fagocytozy równego sobie wielkością (ok. 250 mikrometrów długości) pantofelka. Rzęski didinium układają się w charakterystyczne okręgi, w tym jeden wokół cytosomu. Na didinium i pantofelku wykonywano klasyczne eksperymenty ekologiczne dotyczące układu drapieżca/ofiara. Jest protistem cudzożywnym, groźnym w swej klasie drapieżnikiem. Odżywia się bakteriami lub innymi organizmami jednokomórkowymi. 

Źródło: Wikipedia. Didinium.

• Wirczyk (Vorticella) - jest to rodzaj organizmów należących do typu orzęsków. Do rodzaju tego należą gatunki podobne kształtem do odwróconego dzwonu. Wirczyki występują w wodach słodkich i słonych. Osiągają wielkość 50 mikrometrów - 200 mikrometrów bez nóżki. Przyczepiają się one do podłoża za pomocą długiej kurczliwej nóżki. Posiadają rzęski, za pomocą których mogą się poruszać lub naganiać pokarm. Wirczyki są drapieżnikami, odżywiają się glonami i bakteriami. Mogą również prowadzić osiadły tryb życia na powierzchni roślin i zwierząt (np. larw ważek). Wirczyk posiada dwa jądra komórkowe: makronukleus i mikronukleus. Wirczyk nie ma ściany komórkowej. Jego ciało otacza wyłącznie błona komórkowa zwana pellikulą, widoczne są poprzeczne bruzdy; rzęski występują tylko w wieńcu okołogębowym - zewnętrzny pas rzęsek nazywamy haplokinetą, wewnętrzny natomiast polykinetą. Posiada także wodniczki tętniące, cytopyge, wodniczki pokarmowe. Pod cytoplazmą znajdują się pęczki włókien kurczliwych. Wirczyk rozmnaża się przez poprzeczny podział komórki. Zachodzi również u niego proces koniugacji - wymiany materiału genetycznego pomiędzy osobnikami, będący procesem płciowym, lecz nie rozmnażaniem. 
• Entodinium - jest to orzęsek należący do żwaczowych. Żyje w symbiozie ze zwierzętami żwaczowymi. Trawi celulozę i występuje w żwaczu i czepcu bydła. Komórka entodinium ma kształt zaokrąglonego kwadratu z małym wyrostkiem cytoplazmatycznym w jednym z rogów, w okolicach którego znajduje się cytopyge. Perystom z cytostomem znajdują się naprzeciwko wyrostka po drugiej strnie komórki. Komórka posiada duży makronukleus ciągnący się przez całą jej długość. 

Protisty roślinopodobne:

1) Eugleniny (klejnotki) - jest to takson glonów ze względów morfologicznych włączanych do nieformalnej grupy wiciowców. Grupa protistów z kladu Euglenozoa obejmującego zarówno protisty w dawnych systemach określane jako zwierzęce, jak i roślinne. Są to jednokomórkowe organizmy wodne, w większości wolno żyjące. Od pozostałych przedstawicieli Euglenozoa odróżniające się obecnością pelikuli zbudowanej z białkowych pasków, często zdolne do fotosyntezy. 

Dla ich budowy charakterystyczne są dwie wici, plamka oczna i plastydy, w których znajduje się chlorofil a i b. Przeważnie występują dwie wici (rzadziej tylko jedna lub większa ich liczba) zbudowanych z 11 mikrotubul (układ 9+2). Umieszczone są w zagłębieniu komórki zwanym gardzielą (cytopharynx). Wyrastają z ciałek podstawowych (blefaroplastów). Jedna jest zwykle krótsza, sięgając do połowy gardzieli. Dłuższa opatrzona jest jednostronnie mastygonemami (cienkimi, delikatnymi włókienkami - włoskami, którepokrywają wici ruchliwych komórek organizmów należących do jądrowców - występują nie tylko u euglenin, ale również u stramenopili lub pływek niektórych grzybów, takich jak lęgniowych lub skoczków akrokontycznych - usprawniają one poruszanie się organizmu). Do gardzieli uchodzą wodniczki tętniące, a na jej ścianie znajduje się plamka oczna (stigma). Wbrew nazwie, gardziel nie służy do pobierania pokarmu. 

Eugleniny w odróżnieniu od większości glonów nie mają właściwych ścian komórkowych, zaś ich ciało ochrania jedynie błona komórkowa z peryplastem. Paski peryplastu pokryta błoną komórkową otaczają ciało spiralnie. Znajdują się na nich brodawki wydzielające śluz. Zapewnia to komórce ochronę. Układ prążków jest stosowany w tradycyjnej systematyce euglenin, albowiem liczba ich jest stała dla gatunku. 

W komórkach euglenin występuje jedno kuliste lub elipsoidalne jądro komórkowe. Wiele euglenin, choć nie wszystkie, ma zielone chromatofory, czyli chloroplasty o kształcie wstęgowatym, gwiaździstym lub tarczowatym. Ich biochemia jest zbliżona do roślin, a zwłaszcza zielenic, co wynika z ich endosymbiotycznej historii ewolucyjnej. Otoczone są trzema błonami. Zawierają one następujące barwniki fotosyntetyczne: chlorofil a, chlorofil b, beta-karoten, ε-karoten, zeakstantyna (ksantofil, karotenoid), wiolaksantyna (ksantofil, karotenoid), flawoksantyna, neoksantyna, kryptoksantyna, echinenon, euglenanon, antheroksantyna, astaksantyna (czerwona, pełni rolę filtru chroniącego przed ultrafioletem - niektóre glony takie jak zawłotnia śnieżna, występując w dużych zagęszczeniach na powierzchni nadtopionego śniegu, powodują jego zakwit, znany jako czerwony śnieg). W chloroplastach lub na zewnątrz chloroplastów znajdują się pirenoidy (gr. pyren - pestka + eidos - postać) - sferyczne, białkowe struktury o rozmiarach 1,5-2 mikrometry, zbudowane głównie z karboksylazy/oksygenazy rybulozo-1,5-bisfosforanu (RuBisCO), występująca w chloroplastach glonów i glewików (Anthroceros). Wokół pirenoidów u Euglena często odkładają się pierścieniowate ziarna paramylonu, polisacharydu podobnego w swej budowie do skrobi. W chloroplaście może być 1 lub kilka pirenoidów. Pirenoid ma zdolność silnego załamywania światła). U gatunków bezzieleniowych substancją zapasową nie jest przeważnie paramylon, lecz tłuszcz. 

U niektórych gatunków występują również barwne (czerwone) organella innego typu zawierające hematochrom. Gdy ciałka te znajdują się w pobliżu pelikuli, komórki przybierają czerwoną barwę, gdy przemieszczają się w głąb cytoplazmy - dominuje zielona barwa. Zmiany te są często następstwem zmian oświetlenia podczas doby. 

Chloroplasty euglenin są prawdopodobnie potomkami dawnych zielenic przysposobionymi w procesie wtórnej endosymbiozy, choć pewne przesłanki wskazują na dodatkowy poziomy transfer genów z linii krasnorostowej. Dzięki temu są one zdolne do fotosyntezy, a więc są autotrofami. Bezzieleniowe eugleniny są heterotrofami, odżywając się na drodze fagocytozy lub osmotrofii, a autotroficzne gatunki są zdolne do miksotrofii, w zależności od warunków. Nawet gatunki fotoautotroficzne do rozwoju mogą potrzebować źródła azotu organicznego i witamin (auksotrofia). Różne szczepy nawet tego samego gatunku (np. Euglena gracilis) mogą wymagać do wzrostu różnych substancji. Heterotroficzne eugleniny mogą być saprotrofami lub pasożytami zwierząt. 

Eugleniny w typowej postaci (monadalnej) poruszają się dzięki ruchom wici. Ruch taki jest zwykle ruchem śrubowym, tj. wiąze się z rotacją ciała. Zdolne są one również do ślizgowych ruchów. Gatunki o bardziej elastycznej pelikuli mogą wytwarzać nibynóżki. Sztywność i spiralność pelikuli umożliwia specyficzne zmiany kształtu ciała (metabolię), które też mogą służyć do ruchu zwanego euglenoidalnym. W pewnych sytuacjach odrzucają wici, otaczają galaretowatym śluzem, nieruchomieją i dzieląc się tworzą zgrupowania komórek (stadium palmelloidalne). Mogą również tworzyć przetrwalnikowe cysty. Występują również gatunki osiadłe.

Większość euglenin żyje w wodach słodkich, najczęściej w niewielkich zbiornikach wodnych, czasem zanieczyszczonych materią organiczną (co wiąże się z ich zdolnością do miksotrofii). Eugleniny jako grupa traktowane są jako wskaźnik alfa-mezosaprobowości (wskaźnik określający poziom zanieczyszczenia wód martwą materią organiczną lub produktami jej gnilnego rozkładu), choć mogą wśród nich być gatunki wymagające wód czystszych i znoszące jeszcze silniejsze zanieczyszczenia (np. Euglena viridis). Spotykane są w śródlądowych wodach słonawych, glebie, wodach polihumusowych, rzadko w morzach. Mogą tworzyć zakwity (w środowisku wodnym jest to objętościowa zmiana zabarwienia spowodowana masowym rozwojem mikroskopijnych, nierozpoznawalnych gołym okiem organizmów żywych; warunkiem powstania zakwitu jest odpowiednia dla gatunku wilgotność i temperatura oraz w przypadku heterotrofów dostęp do pokarmu, natomiast w przypadku autotrofów dostęp do światła i soli mineralnych), choć mogą wśród nich być gatunki wymagające wód czystszych i znoszące jeszcze silniejsze zanieczyszczenia (np. Euglena viridis). 

Eugleniny rozmnażają się przez podłużny podział komórki. Jądro dzieli się mitotycznie, bez wrzeciona podziałowego. Podczas podziału dzielą się paski peryplastu, stigma, aparat wiciowy, itd. Procesy płciowe są znane słabo, wg niektórych badaczy być może wcale nie występują. 

Źródło: pokaz.im. Euglenina. 

Źródło: printablediagram.com - Budowa Eugleny zielonej. 

2) Tobołki (Pyrrophyta) - jest to grupa glonów, zaliczanych do protistów, wśród których występują zarówno organizmy autotroficzne jak i heterotroficzne. Te jednokomórkowe organizmy zwykle są uwicione choć występują też formy kokalne i nitkowate. Do grupy tej według różnych ujęć zaliczane są różne grupy glonów. W wąskim ujęciu grupa ta jest tożsama z bruzdnicami. W szerszych ujęciach oprócz bruzdnic zaliczane są także kryptomonadowe (kryptofity) i chloromonadowe. Obecnie jednak podważa się pokrewieństwo tych grup. Największą grupę stanowią bruzdnice (Dinoflagellata), dla których cechą charakterystyczną jest obecność dwóch bruzd poprzecznej i podłużnej. Pancerzyk tych glonów zbudowany jest glównie z celulozowych płytek. Chloroplasty, uzyskane droga wtórnej endosymbiozy jednokomórkowych krasnorostów (niektórzy przypuszczają jednak, że niektóre gatunki uzyskały chloroplasty od zielenic), z 3 błonami śródplazmatycznymi zawierają chlorofile a i c. Komórki tobołków mają barwę brunatną co spowodowane jest obecnością żółtobrązowych barwników, maskujących chlorofil. W jądrze komórkowym nawet między podziałami (w interfazie) dobrze widoczne są zespiralizowane chromosomy. 

Źródło: eplantscience.com. Przykłady Pyrrophyta.

Źródło: biology4isc.weebly.com - Przedstawiciele Pyrrophyta. 

3) Okrzemki 

• ŁODZIK:

Źródło: Wikipedia. Informacje na temat Łodzika - jednego z rodzajów okrzemek.

4) Chryzofity (glony złociste, złocenice - Chrysophyta) - jest to typ protistów roślinopodobnych, zaliczanych do glonów. Są to organizmy jednokomórkowe lub kolonijne, wyjątkowo tylko wielokomórkowe. Ściana komórkowa, o ile występuje, jest zbudowana z celulozy i dodatkowo inkrustowana krzemionką lub związkami wapnia. Stanowi ona swoisty pancerzyk ochronny. U niektórych osobników ściana zbudowana jest z chityny, co zbliża je do grzybów. Cechuje je obecność chloroplastów o 3-4 błonach śródplazmatycznych. Dwie z tych błon pochodzą od retikulum endoplazmatycznego, które swoją błoną obejmuje chloroplasty. W chloroplastach występuje chlorofil a i c (brak chlorofilu b), maskowany dużą ilością ksantofili (fukoksantyna), które nadają komórkom chryzofitów złoty kolor (stąd ich nazwa potoczna: glony złociste). Obecność nadmiarowych błon i dowody biochemiczne sugerują, że chloroplasty te powstały z endosymbiotycznych krasnorostów (glonów wyspecjalizowanych należących do królestwa roślin, wyraźnie odrębnych od protistów, które oprócz chlorofilu a i d zawierają także inne barwniki, a mianowicie czerwoną fikoerytrynę i niebieską fikocyjaninę). Chryzofity charakteryzuje autotroficzność, choć nieliczne są heterotrofami. Wśród materiałów zapasowych można wymienić polisacharyd chryzolaminarynę lub, rzadziej substancje lipidowe. Są one gromadzone poza obrębem chloroplastów. Romnażanie bezpłciowe odbywa się przez podział komórek. Rozmnażanie płciowe odbywa się na drodze izogamii lub anizogamii. 

• Złotowiciowce/ złotki (Chrysophyceae)/ Yellow algae - jest to klasa glonów należących do gromady Chrysophyta nazywanej po polsku chryzofitami lub, tak samo jak klasa, złotowiciowcami, a z nią do grupy Stamenopiles, słodkowodne protisty roślinopodobne. Słodkowodne jednokomórkowce występujące także w koloniach. Najczęściej w postaci monad z dwiema wiciami nierównej długości, chociaż także możliwe postacie są ameboidalne i kolonijne. Barwniki - karotenoidy, chlorofile a i c, ksantofile (m.in. luteina i fukoksantyna). Jako materiały zapasowe służą im tłuszcze i chryzozoza (chryzolaminaryna). Tworzą specyficzne przetrwalniki - cysty. Cysty mają celulozową błonę. Cysty wegetatywne mają podobnie, jak komórki wegetatywne najczęściej jeden chromatofor. Inne cysty powstają po kopulacji gamet. Takie zygoty mają podwójną liczbę chromatoforów. Na chromatoforze może występować stigma. Niektóre zdolne są do metabolii. Kolonie dzięki synchronizacji ruchu wici są ruchliwe. Linki na temat Złotowiciowców: Ciekawe i rzadkie Złotowiciowce... / O glonach  - jako trzecia grupa glonów wymienione są Chryzofity - KLIK!

Źródło: Wikipedia (FR) - Najczęściej występujący Dinobryon sp. Jak widać ma on krzaczaste kolonie, które są złożone z gęsto ułożonych obok siebie domków. Domki mają kształt podobny do kieliszka lub do wazy. Gatunek ten żyje w płytkich wodach, w jeziorach, stawach oraz bagnach. W odpowiednich warunkach może tworzyć zakwity i nadaje wtedy wodzie zapach ryb.

5) Brunatnice (Phaeophyta) - jest to gromada protistów roślinopodobnych, zaliczanych do glonów. Brunatnice to organizmy wielokomórkowe. Brak jest wśród nich form jednokomórkowych. Charakteryzuje je ogromna rozpiętość rozmiarów (do 60 metrów) oraz różnorodna organizacja plechy u poszczególnych grup tychże organizmów. Formy najprostsze reprezentują tzw. budowę heterotrychalną, która przypomina rozgałęzione nici. Formy bardziej zaawansowane prezentują budową parenchymatyczną (luźno połączone komórki) lub pseudoparenchymatyczną, która charakteryzuje się zróżnicowaniem morfologicznym i utworzeniem jednej centralnej lub wielu osi ciała, od których wyrastają odgałęzienia plechy. U najwyżej rozwiniętych brunatnic obserwuje się plechę tkankową, tworzoną na skutek aktywności merystemów, co najbardziej bliża je do roślin telomowych. Ściana komórkowa komórek brunatnic zbudowana jest z dwóch warstw: wewnętrznej warstwy celulozowej i zewnętrznej warstwy pektynowej, która jest wysycona polisacharydami: kwasami algilowymi oraz fukoidanami. Gamety oraz spory nie posiadają ścian komórkowych. W cytoplazmie znajdują się chloroplasty wtórne z 4 błonami. Są one drobne i liczne u form bardziej rozwiniętych, natomiast u prymitywnych chloroplasty są większe i mniej liczne. Występuje chlorofil A i chlorofil C (brak natomiast chlorofilu b). Barwnikami pomocniczymi są fukoksantyna, wiolaksantyna i beta-karoten. 

Występuje u nich rozmnażanie płciowe (izogamia, anizogamia, oogamia) oraz bezpłciowe przez zoospory, aplanospory lub fragmentację plech. Występuje u nich przemiana pokoleń. 

Brunatnice to samożywne organizmy (autotrofy). Zdarzają się jednakże wśród nich również heterotrofy. Materiałami zapasowymi są: chryzolaminaryna, laminaryna, glicerol i mannitan (pochodna mannitolu). Nie wytwarzają natomiast skrobi. 

• Listownicowce (Laminariales) - jest to rząd dużych morskich glonów z klasy brunatnic. Ich plechy osiągają najwyższy stopień złożoności, w zasadzie przypominając narządy i tkanki roślinne nawet u najprościej zbudowanych przedstawicieli (strunka). Składają się z nibyliścia (fylloid), nibyłodygi (kauloid - jest to fragment plechy makroglonów przypominający kształtem łodygę występującą u roślin naczyniowych. U brunatnic o złożonej, tkankowej, budowie nibyłodyga określana jest jako część łodygokształtna plechy lub kauloid. Pozostałe części plechy to chwytniki (ryzoidy) i część liściokształtna (fylloid)). Listownicowce zawierają struktury zbliżone do miękiszu asymilacyjnego, tkanki wzmacniającej, a u niektórych (wielkomorszcz) nawet rurek sitowych. Niektóre posiadają pęcherze powietrzne ułatwiające utrzymanie ciała blisko powierzchni wody. Niektóre gatunki dorastają do kilkudziesięciu metrów długości, w tempie nawet kilkudziesięciu cm na dobę (wielkomorszcz), będąc największymi okazami glonów i protistów. Tworzą przybrzeżne zarośla wodorostów, niekiedy o postaci lasu wodorostów. Występują głównie w morzach chłodnych i umiarkowanych (w wodach międzyzwrotnikowych zwykle w zasięgu prądów chłodnych). Przemiana pokoleń jest heteromorficzna - sporofit jest okazały, zaś gametofit jest niepozorny. Rozmnażanie płciowe polega głównie na oogamii. Gametofity męskie są wielokomórkowe, rozgałęzione, z licznymi plemniami wytwarzającymi po jednym dwuwiciowym plemniku. Gametofity żeńskie wielokomórkowe lub jednokomórkowe.

1. Plechy listownicowców są stosowane jako nawóz. Jako pasza stosowane są różne gatunki listownicy, strunki, skrzydlicy, wielkomorszczu. Niektóre gatunki bywają stosowane jako pokarm (kapusta morska). W Europie w czasach głodu były to np. skrzydlica jadalna i listownica cukrowa. Ten ostatni gatunek, a także Alaria crassifolia oraz Laminaria religiosa bywają także używane jako rodzaju kombu - potrawy z kuchni japońskiej, której podstawowym gatunkiem jest listownica japońska (Saccharina japonica, makombu). Zastosowanie spożywcze mają również baniopień, Durvillea i undaria (wakame). Z listownicowców uzyskuje się także dodatki do żywności takie jak kwas alginowy - naturalnie występujący kopolimer (polimer zawierający dwa lub więcej rodzajów merów) kwasu mannurowego i guluronowego. Ówy kwas jest składnikiem ścian komórkowych wielu alg oraz morskiej trawy - kwas ten nie rozpuszcza się w wodzie, jednakże wchłania ją bardzo dobrze, zwiększając przy tym swą objętość. Potrafi zaabsorbować nawet do trzech razy więcej wody (wagowo) w stosunku do swojej własnej masy. Z tego powoduje można stosować go jako środek zagęszczający lub osuszający. Kwas alginowy i jego sole (alginiany) znalazły zastosowanie w przemyśle spożywczym. Kwas alginowy jest zarejestrowany jako dodatek do żywności pod numerem E400. Jako dodatek spełnia on rolę emulgatora i zagęszczacza w produkcji lodów czy napojów. Kwas ten ponadto jest używany jako środek żelujący, zarówno w produktach spożywczych (dżemy, galaretki, soki), jak i w kosmetykach (żele pod prysznic, szampony, pasty do zębów, mydła). Znalazł także zastosowanie w stomatologii jako masa wyciskowa i należy (razem z masą agarową) do mas elastycznych hydrokoloidowych. Jest on również wykorzystywany w przemyśle morotyzacyjnym do produkcji gumy oponowej. Zwiększa on elastyczność kauczuku i powoduje, że opona jest bardziej wytrzymała na oddziaływania środowiska). Ekstrakty z listownicy, Durvillea i wielkomorszczu mają zastosowanie przy wyrobie kosmetyków. Ze względu na zawarty w komórkach jod, bywają stosowane w leczeniu niedoboru owego pierwiastka. 

Źródło: Wikipedia. Rysunek przedstawia glon Laminaria hyperborea. 

• Listownica (Laminaria) - jest to rodzaj glonów z klasy brunatnic. Jest to makroglon. Sporofit swą zewnętrzną budową przypomina wielki (długości kilku metrów liść ogonkowy, przyczepiony do podłoża (części: liściokształtna (fylloid), łodygokształtna (kauloid) i chwytnikowa (ryzoid). Gametofity są mikroskopijne, tworzące nalot przypominający filc, listownice są dwupienne (żeńskie i męskie organy rozrodcze występują u nich na różnych osobnikach); wykazują ponadto dymorfizm płciowy. Osobniki męskie zbudowane są z licznych i drobnych komórek, są rozgałęzione i szybko rosnące. Gametofity żeńskie wolniej rosną i zbudowane są z mniejszej liczby większych komórek (w skrajnym przypadku z jednej wydłużonej komórki). Ryzoidy najczęściej są rozgałęzione, a rzadziej dyskowate. Kauloid jest cylindryczny lub spłaszczony, a czasem rurowaty. U niektórych gatunków są zauważalne pierścienie przyrostów rocznych, które są analogiczne do słojów (warstwy drewna wtórnego powstającego w wyniku działalności kambium). Fylloid jest zawsze pojedynczy, lecz może być podzielony na mniejsze płaty; jest zwykle gładki, a rzadko pomarszczony lub pogięty); nie ma podłużnych żeber. Pomiędzy nim a kauloidem znajduje się merystem. W ten sposób nowe tkanki fylloidu przyrastają od strony kauloidu, podczas gdy stare znajdują się na obrzeżach i z czasem zamierają. Ciało jest zróżnicowane na tkanki, występują komórki przypominające komórki sitowe. Podobnie jak inne brunatnice, ma w ścianie komórkowej celulozę i pektyny, a również szczególnie dużo algininy (20-60% suchej masy). Jednokomórkowe, maczugowate zarodnie z pojedynczymi, jednokomórkowymi wstawkami, są skupione w sori - zebranych w kupach zarodniach, położonych na obu stronach fylloidu. Zoospory są z pojedynczym chloroplastem, bez plamki ocznej. Plemnie zebrane są w skupienia na końcach rozgałęzień męskich gametofitów. Są jednokomórkowe i bezbarwne. 

1. Większość gatunków listownic jest wieloletnia - sporofity żyją od dwóch do kilkunastu lat, przy czym fylloid ulega co roku regeneracji. Zarodnie wytwarzają po 32 haploidalne zoospory (gonozoospory, czyli mejospory). Z zarodników kiełkują mikroskopijne, jedno- lub kilkukomórkowe, nitkowate gametofity. Osobniki tego pokolenia są dwupienne. Każda plemnia wytwarza po jednym dwuwiciowym spermatozoidzie. Osobniki żeńskie z dużym chromosomem X. Każda ich komórka może przekształcić się w lęgnię wytwarzającą komórkę jajową. Rozmnażanie płciowe odbywa się na drodze oogamii. Gametogeneza jest indukowana przez światło niebieskie, zaś hamowana przez niekorzystną temperaturę (za niską lub za wysoką) lub niedobór biogenów (w tym niedobór żelaza). Komórki jajowe wydostają się z lęgni zwykle tuż po zmroku, pozostając z nią jednakże połączone. W tym czasie wydzielany jest lamoksyren, który pełni funkcję feromonu zarówno inicjującego uwalnianie spermatozoidów, jak i przywabiającego je do komórek jajowych. Zygota zawiera ojcowskie centriole i matczyne chloroplasty i mitochondria. Możliwa jest partenogeneza, która może być związana z brakiem centrioli. Zygota kiełkuje, tworząc tkankowy sporofit (zachodzi heteromorficzna przemiana pokoleń - rodzaj przemiany pokoleń, w której kolejne pokolenia, tzn. gametofit i sporofit różnią się, oprócz liczby chromosomów i sposobu rozmnażania, również morfologicznie - jedno z pokoleń wyraźnie dominuje nad drugim, które jest redukowane do niewielkiego, krótkożyjącego organizmu. Ten typ przemiany pokoleń występuje obecnie u większości protistów). Zwykle intensywny wzrost odbywa się wiosną, zaś latem i jesienią odbywa się wytwarzanie zarodni. W rozwoju fylloidu i zarodni zauważono fotoperiodyzm, przy czym niektóre gatunki zachowują się jak rośliny dnia krótkiego. Na rozwój wpływ ma również temperatura i dostępność substancji pokarmowych. 
2. Przedstawiciele rodzaju występują w litoralu północnego i południowego Atlantyku oraz północnego Pacyfiku. W wodach strefy klimatu umiarkowanego i polarnego tworzą lasy wodorostów poniżej najniższego poziomu odpływu Te zbiorowiska bywają pustoszone w przypadku eksplozywnego wzrostu liczebności żywiących się makroglonami jeżowców (co może nastąpić w wyniku przeeksploatowania populacji ich drapieżników - humarów). Jest surowcem do produkcji preparatów jodu (który odkłada się jako kryształki jodków wewnątrz komórek) oraz kwasu alginowego. Zbierana przez mieszkańców terenów nadmorskich, jest stosowana jako pasza dla zwierząt oraz nawóz, a czasem bywała stosowana jako roślina lecznicza przy niedoborze jodu. W tarmakopeach jako surowiec zielarski funkcjonuje Stipites Laminariae. We wschodniej Azji jest także wykorzystywana jako pożywienie (kombu). Spożywanie Laminarii japonici w prowincji Fujian jest potwierdzone od czasów dynastii Song. Mingowska Encyklopedia korzeni i roślin - Bencao gangmu Li Shizhena wymienia tę listownicę wśród innych glonów jadanych w XVI wieku. w Chinach. W 701 roku pierwszy japoński zbiór praw - kodeks cesarza Taiho - wymienia listownice jako jeden z produktów, którymi płacono władcy podatki. Do gatunków jadanych w Japonii należą L. angustata, L. cichorioides, L. diabolica, L. japonica, L. digitata, L. ochotensis, L. religiosa i L/ yezoensis. Oprócz pozyskiwania z naturalnych stanowisk, listownice są w Chinach i Japonii uprawiane. W latach 80-tych XX w. szacowano roczny zbiór na 2 mln ton świeżej masy. W Europie listownice jadane są rzadko, Laminaria digitata była spożywana w Szkocji (tangle), a Laminaria Saccharina w Wieliej Brytanii, Francji i Irlandii, głównie w przeszłości w czasach głodu (kapusta morska). 

  Protisty grzybowe:

1) Lęgniowce (grzybopodobne lęgniowe, dawniej grzyby lęgniowe - Oomycota) - są to grzybopodobne organizmy eukariotyczne. Odżywiają się martwymi szczątkami organicznymi lub pasożytują na innych organizmach. Posiadają ciało zbudowane z komórczakowatych strzępek. W różnych innych systemach klasyfikacyjnych są taksonem w randze typu (gromady). Znane jest 500-800 gatunków. 

Są to grzybopodobne organizmy tworzące pleśń. Posiadają plechę o budowie syfonalnej, czyli komórczakowatej o rurowatym kształcie bez przegród poprzecznych. Strzępki mogą się rozgałęziać. Ściana komórkowa zawiera celulozę i inne glukany. Plechy lęgniowców są zwykle diploidalne, zaś ich gametangia są haploidalne. 

Podobnie jak grzyby lęgniowce odżywiają się osmotroficznie. Wiele gatunków żyje w wodzie, a także w morzach. Część żyje na lądzie. Część gatunków żyje wolno, saprotroficznie, a część pasożytniczo, wywołując pleśnaiawki lub innego typu choroby. Do chorób, wywoływanych przez lęgniowce, należą: zaraza ziemniaczana (Phytophthora infestans), mączniak rzekomy tytoniu (niebieska pleśń, Peronospora tabacina), mączniak rzekomy winorośli (Plasmopara viticola), zgorzel korzeni siewek (Pythium debaryanum), dżuma racza (Aphanomyces astaci) i inne. Wśród gospodarzy pasożytniczych lęgniowców znanych jest 56 rodzin roślin okrytonasiennych (w większości z szeroko rozumianych dwuliściennych). Porażające rośliny lęgniowce wytwarzają strzępki żyjące międzykomórkowo, które wnikają do komórek przez ssawki. Często zakażają rośliny przez ich aparaty szparkowe. Częstsze jest u nich rozmnażanie przez zarodniki, które wymaga wilgoci. Jako pasożyty bezwzględne, z nielicznymi wyjątkami nie są w stanie utrzymać się w kulturach hodowlanych. Niektóre drobne lęgniowce, np. z rodzaju Olpidiopsis, pasożytują również na grzybach, glonach i innych lęgniowcach, inne zaś na zwierzętach. Wśród gatunków wodnych od pasożytnictwa częstszy jest saprotrofizm. Wyjątkowo u grupy Rhipidiales obligatoryjne jest oddychanie na drodze fermentacji. 

Romnażanie: Rozmnażanie jest wegetatywne, za pośrednictwem zoospor, powstających przez wydzielenie się jednojądrowego fragmentu cytoplazmy. Zoospory mają po dwie nierówne wici, z których krótsza pokrywa jest masygonemami i zwrócona ku przorodowi. U roztoczki mogą powstawać dwa typy zoospor o podobnej, lecz nieco odmiennej budowie. Zoospory niektórych gatunków są pozbawione wici, z kolei u niektórych gatunków pasożytniczych hydrochorycznie (roznoszenie nasion roślin lub zarodników przez wodę) lub anemochorycznie (roznoszenie pyłków przez ruchy powietrza) roznoszone są całe sporangia (organy rozmnażania bezpłciowego roślin zarodnikowych i grzybów, które przybierają postać zamkniętego tworu, wewnątrz którego powstają komórki rozrodcze - haploidalne zarodniki). U niektórych gatunków zygota od razu kiełkuje w postaci zoospor. Zygoty legniowców nazywane bywają oosporami. WIĘCEJ INFORMACJI NA TEMAT LĘGIOWCÓW: Klik!

Źródło: Wikipedia. Phytophthora infestans rozwijająca się w tkankach rośliny zainfekowanej. Przekrój poprzeczny przez zainfekowany liść ziemniaka. 

2) Śluzowce (Myxomycota) zwane również Śluzoroślami (Eumycetozoa) - jest to grupa około kilkuset gatunków organizmów eukariotycznych należąca do Amoebozoa (taksonu Eukariontów o statusie supergrupy), dawniej zaliczana do grzybów, potem do protistów grzybopodobnych (wraz z lęgniowcami). Bliska jest typowo zwierzęcym Protista (pierwotniakom), ponieważ występują wśród niej formy ruchome (myksoameby i myksopełzaki) oraz odżywiają się one poprzez fagocytozę. Włączane są zatem do supergrupy Amoebozoa z wyjątkiem łańcuszkorośli, które zalicza się do supergrupy Excavata oraz plazmodioforowców, zaliczanych niegdyś również do glonowców, a obecnie do supergrupy Rhizaria.

Źródło: Wikipedia. Wykwit piankowaty (Fuligo septica) - przykład śluzorośla.

Podczas cyklu rozwojowego śluzorośli występują dwie formy: mobilny pełzak (myksameba, pływak) oraz również ruchliwa śluźnia. Ponieważ nie są one bezpośrednio spokrewnione ani z roślinami, ani ze zwierzętami, ani nawet z grzybami, niektóre ich cechy przypominają cechy roślin, grzybów lub zwierząt. 

Śluzowce są organizmami heterotroficznymi. Żywią się bakteriami, grzybami (nieraz pochłaniają całe owocniki grzybów), pierwotniakami. Ich stadium wegetatywne stanowi wielojądrowa śluźnia, która pełza za pomocą nibynóżek. Śluźnia porusza się w sposób skoordynowany, reaguje na bodźce - wykazuje chemotaksje, fototaksję i termotaksję. Gdy natrafia na pokarm, np. kolonie bakterii, kieruje tam dopływ plazmy i zatrzymuje się do momentu wyczerpania składników pokarmowych. Mają skomplikowany system rozmnażania płciowego, rozmnażają się również przez zarodniki. Ich sporangia są nazywane - podobnie jak nadziemna część ciała niektórych grzybów - owocnikami. U większości gatunków mają charakterystyczną budowę - są niewielkie - przeważnie kilkumilimetrowe, rzadko większe (1-2 cm Lycogala Epidendrum), są umieszczone na trzonkach, okryte korą (perydium), wewnątrz są wypełnione włośnią i zarodnikami. Owocniki można spotkać na rozkładającej się materii organicznej, butwiejącym drewnie, w ściółce leśnej, na odchodach zwierząt roślinożernych.

W okresie rozrastania śluźnia rozwija się w miejscach wilgotnych i wykazuje chemotaksję dodatnią w kierunku wody. Zwykle występuje w miejscach zacienionych, unika światła (fototaksja ujemna). Gdy przygotowuje się do wytworzenia zarodni, przemieszcza się w miejsca suche na powierzchni podłoża (fototaksja dodatnia), unikając jednak miejsc silnie nasłonecznionych (wyjątkiem jest np. Fuligo septica) - wspina się on na gałązki, powierzchnie liści, pnie drzew. Śluźnia może owocować pod wpływem czynników stresujących; wyczerpanie składników pokarmowych, spadek temperatury, zmiany w nasłonecznieniu. 

Rodzaje zarodni:

• Pierwoszczowocnia (plasmodiocarpium) – najprostsza forma wytwarzania zarodni; żyłki śluźni pokrywają się ścianą (perydium), tworząc siateczkowatą zarodnie przyrośniętą bezpośrednio do podłoża.
• Zarodnia wolna – tworzące skupiska, lub występujące pojedynczo, okryte własną ścianą. Siedzące – czyli przyrośnięte bezpośrednio do podłoża lub umieszczone na trzonkach.
• Zrosłozarodnia (aethalium) – grupa zarodni, pokryta wspólną ścianą.
• Pseudozrosłozarodnia – zarodnie ciasno skupione, ale posiadające oddzielne ściany często zniekształcone pod wpływem wzajemnego ucisku.

BUDOWA ZARODNI: Zarodnia jest pokryta korą (cortex), zwykle jest umieszczona na trzonku (stipes). Dolną część zarodni, która pozostaje na podłożu po jej otwarciu, nazywa się leżnią (hypothallus). Jeżeli zarodnia nie posiada trzonka, leżnia przyrasta bezpośrednio do podłoża. Trzonek może wnikać do zarodni lub kończyć się na wysokości leżni. Gdy znajduje się w środku zarodni, nazywa się go podsadą (columella). U większości gatunków zarodnie są wypełnione włośnią (capilitium) - jest to system rurek czy nitek, tworzących siatkę. Włośnia odgrywa rolę przy rozsiewaniu zarodników, co dobrze widać na przykładzie rodzaju Arcyria, gdzie obfita i rozciągliwa włośnia często odrywa się od leżni i przenoszona w sposób bierny rozciąga się na gałązkach, pniach i innych przeszkodach. Włośnia może formować posadę rzekomą (pseudocollumela). Zarodnie otwierają się poprzez proste pękanie, niekiedy posiadają mechanizmy otwierające, a po wykruszeniu ściany zarodni może pozostać jej szkielet, nazywany włośnią rzekomą (pseudocapilitium). Jak wykazały badania, śluzowce w poszukiwaniu pożywienia potrafią przejść przez labirynt.

INTELIGENCJA ŚLUZOWCÓW - Nature

Myślące Śluzowce - dyskusja na bio-forum.pl