Strony

poniedziałek, 30 maja 2016

Znaczenie roślin dla biosfery i wobec człowieka

Rośliny są najważniejszą grupą organizmów z niezastąpionym znaczeniem dla całej biosfery. Roślinne organizmy są najrozmaitsze ze wszystkich żywych organizmów. Są również w stanie osiągnąć największe rozmiary. 

Królestwo roślin obejmuje zarówno mikroskopijne organizmy takie jak niektóre glony, jak również olbrzymie organizmy takie jak sekwoja wieczniezielona lub eukaliptus, który może przekraczać wysokość 100 metrów. Rośliny ponadto wytwarzają ok. 95% całkowitej biomasy. 

Niepowtarzalność roślin i ich niezbędna obecność wobec istnienia życia, wynika z tego iż są to organizmy autotroficzne, zdolne do wytwarzania złożonych związków organicznych (glukoza) z prostych związków nieorganicznych (dwutlenek węgla, woda) w procesie fotosyntezy. Prawie wszystkie pozostałe organizmy, np. zwierzęta, grzyby, rośliny niezielone, bakterie, są organizmami heterotroficznymi. 

Działalność roślin reguluje zawartość dwutlenku węgla i tlenu w atmosferze (fotosynteza, oddychanie). Rośliny mają również znaczny wpływ na właściwości gleby (np. na zawartość próchnicy), znaczący wpływ na obieg wody, wpływ na obieg węgla, itd. 

Rozwój cywilizacji ludzkiej był od zawsze ściśle powiązany z wykorzystywaniem roślin. Jest to bowiem najważniejsze źródło pożywienia (węglowodany jako główny składnik pokarmowy) dla ludzi i zwierząt. Rośliny stanowić mogą również bardzo dobry materiał budowlany, lub służyć do rozpalania ognisk i utrzymywania ciepła w otoczeniu w jakim przebywa człowiek. Obecnie roczna produkcja drewna wynosi 1,5 mld. 

Paliwa kopalne mają również roślinne pochodzenie i stanowią doskonałe źródło energii. Duże zastosowanie rośliny znalazły również w przemyśle włókienniczym i farmaceutyce.  Rośliny ozdobne z kolei stanowią ważny element w handlu zagranicznym kontrolowanym przez CITES. 

Nauka, która zajmuje się wykorzystywaniem organizmów roślinnych  przez człowieka to tzw. etnobotanika. 

Wiara w zdrowotną właściwość roślin występuje od ludzi od niepamiętnych czasów. Dowodem na to są znaleziska archeologiczne grobów sprzed kilku tysięcy lat, gdzie ludzie chowani byli z ziarnami kukurydzy, by w zaświatach nie doświadczyć głodu. Roślina bywała także symbolem piękna na przestrzeni lat. Rośliny motywy doskonale są wszystkim znane ze ściennych malowideł i płaskorzeźb. 

Nie zawsze jednak ludzie wykorzystują rośliny w sposób racjonalny. Do negatywnych sposobów wykorzystywania roślin jesteśmy w stanie zaliczyć m.in. wykorzystywanie halucynogennych właściwości niektórych z nich, a co za tym idzie rozwój narkomanii. Ten przykład, co prawda negatywny, gospodarowania roślinami również dostrzec możemy na przestrzeni lat, gdyż już w starożytności znane były właściwości halucynogenne wielu roślin i grzybów. 

Rośliny także bardzo emocjonalnie oddziałują na psychikę człowieka. Obcowanie z naturą jest niezbędnym warunkiem do zachowania psychicznej równowagi o czym świadczą liczne naukowe artykuły psychologiczne. Rośliny silnie oddziaływują na nasze poczucie estetyki i stają się często źródłem inspiracji dla wielu artystów. 

Podsumowując: powiązania pomiędzy ludźmi i roślinami istnieją od zawsze i są niezbędne do poprawnego rozwoju naszego gatunku w przyszłości. Same rośliny stanowiące, dla przypomnienia, podstawę ekologicznej piramidy są w ogóle niezbędne do trwania życia każdej możliwej postaci. W celu zachowania jak najmniej zniszczonej natury dla przyszłych pokoleń, należy zapobiec negatywny działaniom ludzi w stosunku do ekosystemów roślinnych. Sytuacją idealną byłaby taka, w której ludzie "zwalniają tempo" swego życia, by znaleźć czas na dostrzeżenie problemów z jakimi zmaga się środowisko naturalne. Wówczas gdy ludzie zaczną dostrzegać skalę problemów trapiących przyrodę, ekosystemy będą w stanie rozwijać się w sposób harmonijny, tak jak to było przed miliona laty. 


Źródła: 

"Biologie rostlin pro gymnázia Fortuna" - Kincl Lubomir, Kincl Miroslav, Jarklova  Jana - autorskie tłumaczenie fragmentów.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz