Biotechnologia. Temat 7: Inżynieria genetyczna - korzyści i zagrożenia

Temat 7: Inżynieria genetyczna - korzyści i zagrożenia. 

Posty dotyczące tematu "Biotechnologia" przybierają formę opracowań i zawierają informacje pochodzące z podręcznika "Biologia na Czasie 1 - poziom podstawowy" dla szkół ponadgimnazjalnych wydawnictwa "Nowa Era"; Wikipedii; Wikibooks (podręcznik do nauki biologii dla liceum); podręczników do biologii wydawnictwa "Operon", podręcznika "Biologia" autorstwa Neil Campbell i Jane Reece. W postach tych starałem się zawrzeć istotę danych zagadnień, jednocześnie posługując się wieloma źródłami wiedzy. Poszczególne zagadnienia zostały wypunktowane w celu ułatwienia nauki. 

Niemalże wszystkie hormony i przeciwciała używane obecnie w diagnostyce i leczeniu chorób są wytwarzane przez organizmy zmodyfikowane genetycznie.

Argumenty przeciw:

Zagrożenia związane z GMO dotyczą przede wszystkim wpływu organizmów zmodyfikowanych genetycznie na środowisko naturalne - np. równowagę panującą w ekosystemach.

1) Wpływ na ekosystemy:

1) Zmniejszenie populacji naturalnie występujących gatunków wskutek konkurencji z odmianą zmodyfikowaną genetycznie lub toksycznego działania obcego białka wytwarzanego przez tę odmianę,

2) Uodpornienie się szkodników na toksyczne białko wytwarzane przez organizmy zmodyfikowane genetycznie,

3) Przeniesienie obcego genu do innych, niezmodyfikowanych organizmów. Taka sytuacja może zaistnieć np. w wyniku niekontrolowanego krzyżowania organizmu zmodyfikowanego genetycznie z organizmem występującym naturalnie.

Stosowanie GMO może doprowadzić również do powstania tzw. superchwastów, lub superszkodnikó odpornych na zwalczające je środki.

2) Wpływ na zdrowie człowieka: Produkty GMO zawierające organizmy zmodyfikowane genetycznie, lub ich fragmenty, mogą zawierać białka, które wcześniej nie były nigdy spożywane przez człowieka. Nie wiadomo np. czy ich spożycie nie pociągnie za sobą skutków ubocznych, np. uczuleń lub chorób.

REGULACJE PRAWNE W UNII EUROPEJSKIEJ:

W Unii Europejskiej dopuszczone do obrotu są jedynie te organizmy i produkty GMO, o których wiadomo, że nie powodują negatywnych skutków dla zdrowia ludzi oraz nie mają negatywnego wpływu na środowisko. Żywność GMO musi być specjalnie oznakowana, a uprawy GMO muszą być stale badane pod kątem wpływu na środowisko (np. na liczebność wybranych gatunków zwierząt).

OZNAKOWANIE PRODUKTÓW GMO:

Wszystkie produkty GMO w naszym kraju są oznakowane. W zależności od tego, czy zmodyfikowany jest cały produkt, czy tylko jego składnik, na etykiecie powinna znajdować się odpowiednia informacja, np. "Ten produkt zawiera organizmy zmodyfikowane genetycznie". Producenci i dostawcy produktów GMO muszą gromadzić dokumentację, dzięki której wiadomo, skąd pochodzą i dokąd są przesyłane ich towary.

Inżynieria genetyczna - metody zapobiegania zagrożeniom:

Po wprowadzeniu obcego genu do genomu organizmu, wykonuje się szereg badań. Mają one na celu ustalenie, jaki będzie wpływ transgenicznego białka kodowanego przez obcy gen na inne organizmy.

By zapobiec zagrożeniom:

a) Organizmy separuje się od otoczenia - np. mikroorganizmy i zwierzęta trzyma w zamkniętych hodowlach, a uprawy roślin oddziela się barierami, zapobiegającymi przenoszeniu pyłków i nasion poza obszar upraw,

b) Organizmy modyfikuje się w taki sposób, by móc je kontrolować po uwolnieniu do środowiska, np. wbudowuje się dodatkowe geny, które w pewnych warunkach powodują śmierć organizmów.

Np. zmodyfikowana genetycznie bakteria Pseudomonas rozkłąda zanieczyszczenia glebowe, a następnie wytwarza toksynę, która powoduje, że bakteria ginie, dzięki czemu nie stanowi zagrożenia dla ekosystemu.

c) Ogranicza się możliwość rozmnażania organizmów zmodyfikowanych genetycznie, np. tworząc bezpłodne zwierzęta albo rośliny wytwarzające nasiona, z których nie mogą wykiełkować nowe rośliny,

d) Nakazuje się stosowanie specjalnych strategii upraw odmian GMO, np. zapewnienie pożywienia owadom przez wysianie razem z GMO roślin niezmodyfikowanych, zbiór roślin transgenicznych przed okresem powstawania nasion, wysiewanie w innym czasie niż niezmodyfikowanych odpowiedników, by zapobiec zapyleniu.

e) Nakazuje się badanie wszelkich produktów uzyskanych z organizmów zmodyfikowanych genetycznie przez niezależne komisje.