Blok d - podsumowanie.

*Blok d (metale przejściowe, pierwiastki przejściowe) - grupa pierwiastków chemicznych w układzie okresowym, obejmująca grupy poboczne układu okresowego, tj. grupy 3-12 (daw. Ib-VIIb). Według niektórych autorów cały blok d tworzy sekcję metali przejściowych, natomiast według definicji IUPAC metale przejściowe są to pierwiastki chemiczne, których atomy lub kationy mają niecałkowicie zapełnioną podpowłokę d. Wszystkie pierwiastki bloku d mają tendencję do tworzenia kationów, dobrze przewodzą ciepło i elektryczność, są ciągliwe i tworzą stopy, a więc wykazują typowe cechy metali. Mają zazwyczaj zmienną wartościowość. 

Źródło: Wikipedia. Blok d. 

Charakterystyka: Metale tej grupy mają właściwości pośrednie między metalami alkalicznymi, a metalami z bloku p układu okresowego. Niektóre z nich (np. itr, cyrkon) mają właściwości zbliżone do metali alkalicznych i są bardzo reaktywne, zapalając się nawet na powietrzu. Z kolei na drugim końcu skali reaktywności są metale szlachetne, takie jak złoto czy platyna, które nie reagują nawet z bardzo mocnymi kwasami i zasadami. Wspólną cechą prawie wszystkich tych pierwiastków jest zdolność do tworzenia złożonych kompleksów, z których bardzo wiele wykazuje intensywne zabarwienie. Również wiele prostych soli organicznych tych związków wykazuje silne zabarwienie. 

W większości zdolne są do przyjmowania kilku stopni utlenienia. Na niższych stopniach utlenienia tworzą kationy (np. chlorek manganu (II), MnCl2), na wyższych - aniony kwasowe, np. anion manganianowy (VII), MnO4-. 

Obserwując zmiany własności tej grupy pierwiastków w ramach ich położenia w układzie okresowym można zauważyć następujące tendencje:

• pierwiastki z czwartego okresu są średnio bardziej reaktywne od pierwiastków z okresu piątego i szóstego, stąd np. nikiel jest bardziej reaktywny od platyny, a miedź od złota, 
• w grupach od 3 do 8 występuje stopniowy zanik reaktywności i własności alkalicznych pierwiastków, 
• w grupach 9, 10 i 11 występują najbardziej niereaktywne metale, takie jak złoto, platyna, pallad czy srebro, 
• na początku grupy 11 i w całej grupie 12 reaktywność znowu wzrasta, własności tu zgromadzonych pierwiastków są jednak bardziej zbliżone do metali grup głównych, niż do metali alkalicznych.